dinsdag 29 april 2014

De eerste dertigste april , die stil is.

Met schroom is 't dat 'k Uw aandacht vestig Op ''t feit dat ''k binnenkort word zestig. Die dertigste aprilletjes Vierde ik het liefste stilletjes. En d''instelling der kroontjesjaren schept grote vlerderij-gevaren

Gedicht van Koningin Juliana op uitnodigingskaart voor haar  60ste verjaardag fuif




Dit jaar is het voor het eerst sinds 1949 dat 30 april een gewone werkdag zal zijn.  Geen officiële viering voor de verjaardag/inhuldiging van ons Staatshoofd . 30 April was voor Nederland al sinds 1909, de geboorte van Prinses Juliana  een bijzondere  datum. Koningin Juliana vierde haar verjaardag met een bloemendefilé van verenigingen en burgers. Deze defilé 's , in het begin met name bestemd voor de inwoners van Soest en Baarn  waren al gebruik toen Koningin-Moeder Emma op Paleis Soestdijk woonde. Haar kleindochter maakte er als Koningin een jaarlijkse traditie van,  dat in de jaren '60 en '70 tot een geliefd TV onderwerp uitgroeide. Men zag de Prinsessen en later de Prinsjes jaarlijks groter worden. 


Koningin Juliana , Prinses Irene en Prins Bernhard op het bordes van Paleis Soestdijk voor het jaarlijkse bloemendefilé
  


In die 64 jaar is het twee  maal voorgekomen dat de Koninklijke Familie zelf niet aan de festiviteiten  deel nam; in 1971 overleed kort voor Koninginnedag op 87 jarige leeftijd Prinses Armgard , de moeder van Prins Bernhard. Uiteraard werd het defilé afgelast. Koningin Juliana woonde op haar 62ste verjaardag met alle andere leden van de Koninklijke  Familie de uitvaart bij van haar schoonmoeder.  

in 2001 werd het bezoek  van de  Koninklijke Familie  aan de plaatsen Meppel en Hoogeveen  afgelast in verband  met de heersende veeziekte mond en klauwzeer  de verwachte grote aantallen bezoekers uit alle delen van het land maakte het risico op verdere verspreiding te groot. Koningin Beatrix en haar familie ( waaronder voor het eerst de verloofde van Prins Willem- Alexander  Máxima Zorreguieta ) bezochten geen andere plaatsen, maar bezochten Meppel en Hoogeveen alsnog tijdens de viering in 2002.   

Vorig jaar nog werd uitbundig gefeest bij de inhuldiging van de Koning, we wisten  toen reeds dat het de laatste Koninginnedag na 64 jaar op 30 april zou zijn . Dat voelt vreemd.


Bij haar troonsbestijging op 30 april 1980 zei Koningin Beatrix zich wendend  tot haar  moeder  :

Uit diepe, diepe dankbaarheid voor alles wat wij van u ontvangen, zal deze dag, ook in de toekomst, verbonden blijven met uw wijsheid, uw medeleven, uw moederliefde. Want deze dag zal blijven: Koninginnedag!" 


bierviltje voor de inhuldiging van Koningin Beatrix met dubbel foutieve "kroning  Prinses "

Persoonlijk had ik een dergelijke geste ook van de toen nog Prins van Oranje verwacht maar die deed toch een paar dingen anders dan we hadden verwacht . Het is overigens  goed dat Koning Willem-Alexander zijn eigen accenten wil zetten, dat recht wil hem zeker niet ontzeggen .

Een paar jaar geleden kreeg het voorstel van Coos Huijsen om voortaan 'Oranjedag' te gaan vieren op 24 april de geboortedag van de Vader des Vaderlands' Willem I Prins van Oranje nog veel aandacht.

Ruiterportret Willem de Zwijger


Of de huidige Koning deze suggestie serieus overwogen heeft is aan latere  historici om uit te zoeken. In 1980 werd er in kabinetskringen ook gedacht om voortaan Bevrijdingsdag 5 mei als Nationale Feestdag te vieren. Dat vond de nieuwe Koningin niet zo'n goed idee en bleef het dus gewoon zoals het was, een viering op haar eigen verjaardag hartje winter was praktisch niet mogelijk. Toen werd wel besloten om de viering van Koninginnedag als deze op een zondag zou vallen  niet door te schuiven naar 1 mei de maandag erop maar naar de zaterdag ervoor . Zoals we dat dit jaar op de allereerste Koningsdag ooit  in de praktijk hebben ervaren .

Er zijn mensen die beweren dat Koningsdag niet gaat inburgeren dat  'het niet bekt' maar ik denk dat we er zo aan gewend zijn geraakt. Hoe de viering volgend jaar wordt is aan de Koning en ik verwacht dat we hier op korte termijn meer over zullen horen .

Z.M. de Koning der Nederlanden tussen de mensen op zijn eerste Koningsdag 26 april 2014
foto © Joyce van de Kasteele


vrijdag 25 april 2014

Een nieuw portret van de Koning in de Raadszaal van Amersfoort

Op donderdag 24 april 2014 werd het nieuwe portret van Zijne Majesteit Koning Willem-Alexander voor de Raadszaal officieel overgedragen aan de Gemeente Amersfoort, mijn woonplaats. 

Jarenlang stond op deze plaats de portretbuste van zijn moeder Koningin Beatrix vervaardigd door Mari Andriessen, nog in de tijd vóórdat zij Koningin  werd  ( duidelijk te zien aan de haarstijl ) en tijdens zijn lessen beeldhouwen aan haar op Kasteel Drakensteyn .


Dat de gemeente voor dit portret koos en niet voor de door de RVD aangeleverde serie portretten toont al aan dat de Gemeenteraad Amersfoort zijn eigen weg ging , net als  nu .


De spanning is te snijden , de genodigden in de Raadszaal houden de adem in

Na het aftreden van Koningin Beatrix op 30 april vorig jaar was het ook voor Amersfoort zaak uit te zien naar een portret van het nieuwe Staatshoofd.

Omdat we mogen verwachten dat de Koning nog decennia zal regeren wilde men in Amersfoort een 'duurzaam beeld'. Burgemeester L.M.M. Bolsius wenste geen gedoe met ellelange discussies  in de raad over het nieuwe beeld en benaderde Jan-Willem van Lieshout ( deurwaarder der Goede Doelen)  om het portret te realiseren als geschenk van de stad aan de stad.

Er werden vier kunstenaars gevraagd om een idee voor een portret aan te leveren uiteindelijk is gekozen om Margriet Eyken de opdracht te geven .






 
De naam 'Willem' heeft de kunstenares bewust aan de achterzijde van het keramisch beeld geplaatst  omdat 'Alexander' meer de eigen naam van de Koning is en meer verbonden is met zijn persoonlijkheid dan het historisch verplicht geachte  Willem.  



Het beeld moet vanaf elk punt in de zaal goed zichtbaar zijn . Daar is in het geheim in de avonduren op getest .