4 september 1948-2013

Vijfenzestig jaar geleden precies werd Juliana,  Koningin der Nederlanden ! Het was geen onverwachte gebeurtenis.  Op 12 mei 1948 ( De dag  waarop in 1849 haar  vader  Willem III was ingehuldigd ) had Koningin Wilhelmina haar voornemen af te willen treden via de radio aangekondigd.

Fotostudio Merkelbach

Wie van ons nog de vreugde van 30 april jl op zijn netvlies heeft staan moet eens bedenken hoe intens de emoties moeten zijn geweest in 1948, zo kort na de bevrijding en afscheid nemend van een Vorstin die de facto 58 jaar ons Staatshoofd was. Op zaterdag 4 september tekende  Koningin Wilhelmina in de Mozes en Aäronzaal  van het Koninklijk Paleis te  Amsterdam  de acte  waarmee  zij onvoorwaardelijk afstand deed  van de Troon. De ceremonie verliep ongeveer  gelijk als  die  in 1980 en 2013 alleen waren er toen geen microfoons  of camera's  om de emoties van moeder en dochter vast te leggen. Wel zijn later de woorden bekend  geworden die Koningin Wilhelmina tot haar dochter sprak bij deze  plechtigheid :

“Het is zonneschijn in mijn leven en louter dankbaarheid, waar ik mijn taak mag overdragen  aan mijn dochter, en ook nog voor een korte poos  getuige mag zijn van haar  regering. Haar , waarvan ik de toewijding en liefde voor ons volk zo nabij ken, welks toekomst mij zo aan het hart ligt en welke ik bij haar zo veilig weet.

Mijn kind, ik weet hoe gij tegenover uwe nieuwe plichten staat. Als vrouw en moeder van een jong en gelukkig gezin zult gij verstaan het grote  gezin dat het Nederlandse Volk is , dat ik U thans ga  toevertrouwen , te leiden met vaste liefderijke hand. God geve U wijsheid en kracht!” *

  Tegen het middaguur traden de Nieuwe Koningin, haar moeder Prinses Wilhelmina  en Prins  Bernhard op het balkon om de menigte  in kennis  te stellen dat het Koninklijk Gezag in andere handen was gelegd. Prinses Wilhelmina sprak de menigte op de Dam met overslaande stem toe.

"En ik acht me gelukkig met u allen te kunnen uitroepen: Leve de Koningin!’"


In de middag van de vierde september maakte  de jonge Koningin een rijtoer met haar  man en drie oudste  dochters in de creme caleche. Dit rijtuig was een geschenk van Koningin-Moeder Emma  aan haar dochter bij haar inhuldiging in 1898 met de bepaling dat deze koets  bij familie gelegenheden gebruikt zou gaan worden. De eerste  keer dat  de creme caleche werd gebruikt  was voor de intrede van Koningin Wilhelmina  aan de vooravond van haar inhuldiging.   De rijtoer vijftig jaar later ging onder andere door de Amsterdamse volksbuurt de Jordaan waar het enthousiasme groot was.

 

 

Na de rijtoer had de jonge Koningin nog een zondag om zich voor te bereiden op haar inhuldiging op maandag 6 september  1948

* geciteerd uit Henriette L. T. de Beaufort  "Wilhemina 1880-1962"

.