vrijdag 28 maart 2014

De Kroon van Koning Willem I , of hoe wij omgaan met ons erfgoed !

Er is voor ( amateur) historici  veel te zien  in de Nieuwe Kerk te Delft met de vele gedenkplekken voor de afgestorven leden van ons Koninklijk Huis.

Natuurlijk mag het imposante  grafmonument voor Willem de Zwijger door Hendrick de Keyser  in mijn bescheiden mening gerekend worden tot één der wereldwonderen.

Praalgraf Prins Willem de Eerste door de Keyser , eigen foto


 Een ander bijzonder grafmonument in de Nieuwe Kerk is dat van Koning Willem I ( 1772-1843) Het is een klassiek vormgegeven tombe . Zijn Belgische weduwe Henriëtte Gravin van Nassau née d'Oultremont de Wégimont  had deze laten maken door de in België zeer befaamde beeldhouwer Willem Geefs. (1805 –1883)


Veel monumenten van de Belgische  onafhankelijkheidstrijd zijn van zijn hand.  Opmerkelijk dus dat juist deze kunstenaar de opdracht kreeg het grafmonument voor de eerste in België minder populaire Oranje Koning te maken. De Gravin van Nassau woonde te ver van Delft, waar haar man te ruste was gelegd . Het grafmonument was dus oorspronkelijk bestemd voor de Kapel in het Kasteel Rahe te Laurensburg  waar Gravin Henriëtte als Douarie leefde. Pas in 1901 heeft het zijn huidige plaats gekregen in het koor van de Nieuwe Kerk.



Het monument  van de moegestreden Vorst zit vol symboliek . Ik vind het een prachtig Koningsportret met alle symbolen van het Koningschap !

De koning ligt in zijn mantel gewikkeld uitgestrekt op de tombe, met zijn arm steunend op een leeuw, in de rechterhand een scepter en met de kroon naast zijn voeten. Op de voorzijde van het voetstuk is het Nederlandse wapen aangebracht en op de zijvlakken zijn de volgende inscripties ingehakt:






D.M.O. Gvilielmo I. Batavorvm. Belgarvmq. Regi. Principi. Aravsico. Nassoviensi. Magno. Dvci. Lvxembvrgico Nato Hagae. Comitis. D. XXIV. Avgvsti MDCCLXXII. Defvncto. Berolini D. XII Decembris MDCCCXLIII. In Proavorvm Sepvlcro Delphis Batavorvm Posito. En: Justorum Autem Animae in Manu Dei sunt, et non tanget illos tormentum mortis. visi. sunt oculis insipientium mori: et aestimata est afflictio exitus illorum et quod a nobis est iter, exterminium: illi autem sunt in pace.

Toen ik er een jaar geleden omheen liep viel mij iets vreemds op aan de Rijkskroon die aan het voeteneind van de Koning is gemodelleerd.

Wat is er met de Kroon gebeurd op het grafmonument van Koning Willem I ?

De Rijkskroon hoort een kruis te hebben en deze is op dit monument verdwenen. Uit de kroon steekt een roestig stuk schroefdraad. Naar ik vrees is het kruis er afgesloopt door een souvenirjager of er is iets anders vreselijks mee gebeurd ( Wat bezielt zulke mensen dan toch?)  . Toen ik deze constatering deed  leek het mij verstandig iemand van de Kerk in te lichten. Aanvankelijk was er wat schrik maar er werd verder niet op ingegaan  en men wist er ook niets over .  Men had ook geen idee wanneer de schade zou zijn ontstaan , zeker is dat al in maart 2012 het kruis ontbrak!

Op dagen dat de Nieuwe Kerk geopend is voor publiek is er geen toezicht op de monumenten in de Kerk. Bij een bezoek later in het jaar was er een gids die desgevraagd verklaarde dat Willem I een Protestants Koning was en derhalve geen kruis op zijn Kroon wenste . Een verklaring voor het uitstekend schroefdraad kon de beste man ook niet geven. Als zijn vreemde theorie waar zou zijn waarom draagt de Rijksappel op dit monument dan wel een kruis ?


Een protestants kruis op de Rijksappel ?

Ik vind dat de Nederlandse monumenten fatsoenlijk moeten  worden onderhouden. Ik wil dan ook alles proberen  om de Kroon op korte termijn gerestaureerd te krijgen .  Zou de Amersfoortse restaurateur Ton Mooy hierin iets kunnen betekenen ?  We zitten in de Jubileum jaren van ons Koninkrijk dan dient het monument voor 'founding father' Koning Willem er perfect bij te staan. Na mijn bezoek in maart vorig jaar richtte ik mij via de mail  tot de Rijksgebouwendienst die mij antwoordde alsof ik een vraag had gesteld over het Grafmonument van Prins Willem I . Na een tweede mail  waarin ik uitlegde over welk monument het nu precies ging bleef het 'oorverdovend' stil. Hoe veel zou het gaan kosten deze te restaureren. En op welke termijn zou dat kunnen . Nu in Maart 2014 is er nog niets met mijn informatie van vorig jaar gedaan .

 
 
Is dit kapot ?


Inmiddels weet ik dat het monument een bruikleen  is aan de Nieuwe Kerk van  het Rijksmuseum te Amsterdam . Ik hoop dat zij dit jubileum jaar aangrijpen om het monument weer in oude luister te herstellen en dat we het kunnen blijven zien in de graf kerk der Oranjes waar het thuishoort . Laten we hopen dat het toezicht op de monumenten in de Nieuwe Kerk wordt aangescherpt.


 



Alle foto's van het monument zijn eigen foto's


 Ter aanvulling de mailwisseling
Organisatie:

Onderwerp: Graf monument Koning Willem I gehavend

Vraag:
Gisteren was ik in de Nieuwe Kerk te Delft. Toen ik het graf monument van Koning Willem I bekeek viel me op dat de Koningskroon aan zijn voeten beschadigd was , er stak een stuk roestig koperdraad(?) uit de kroon waar een kruis hoort te zitten. Ik heb een medewerker van de Nieuwe Kerk er bij gehaald en zij wist niets van de beschadiging af en had ook geen idee hoe lang dit al was . Ik heb grote zorgen over het gebrek aan toezicht bij zulke monumenten die van grote historische waarde zijn. In dit jaar waarin ook de eerste Koning centraal staat betreur ik het dat zijn monument niet in orde is . Ik hoop dan ook dat U de kroon op korte termijn zult restaureren

Referentienummer:



Geachte meneer Meijer:
 
Dank voor uw oplettendheid.
Ik weet zelf ook niet precies hoe het zit maar op internet kwam ik een verhaal uit het Reformatorisch Dagblad tegen dat een aardige samenvatting geeft:
'De kelder wordt als privé-gebied van de Oranjes gezien. Er is daarom streng toezicht op het graf. Belangrijkste toezichthouder is de burgemeester van Delft. Hij is officieel de ”Sleutelbewaarder” van de grafkelder van het Huis Oranje-Nassau. Als Delft een nieuwe burgemeester krijgt, benoemt koningin Beatrix als Hoofd van het Huis die persoon tot Commissaris van de Koninklijke Grafkelder. Deze commissaris is belast met het beheer en onderhoud van de kelder.'
Wellicht is de burgemeester ook verantwoordelijk voor toezicht op het monument.
In ieder geval zal ik uw melding doorgeleiden.
 
Groeten Jan Janssen * afd. Publieksvoorlichting RVD
* gefingeerde naam








 

 

4 opmerkingen:

  1. Je zou inderdaad mogen verwachten dat dergelijke monumenten in de gaten worden gehouden. Of dat als er onderhoud wordt gepleegd iedereen in kennis wordt gesteld. Maar ik ben bang dat je gelijk hebt en dit vandalisme is. En dat niemand het heeft opgemerkt...

    Sophie

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Het erge is dat ik zeker weet dat de Kroon echt al minimaal twee jaar kapot is . Ik heb er in maart 2013 voor het eerst melding van gedaan in de Kerk zelf en bij de Rijksgebouwendienst. Ik weet nu dat de RGD geen verantwoordelijkheid draagt van dit specifieke monument maar als niemand zich verantwoordelijk voelt gebeurd er ook niets. Ik hoop oprecht dat mijn blog, inmiddels als 'melding' naar het Rijksmuseum gestuurd, iets gaat opleveren. Een eerste reactie van hen is binnen.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Hopelijk wordt het monument snel hersteld.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Dat hoop ik ook te bereiken met dit blog bericht . Even afwachten maar .

      Verwijderen